Κάθε χρόνο, στις 14 Μαρτίου, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα της σταθεράς π (πι) από τους μαθηματικούς. Η ημέρα αυτή, δεν έχει επιλεγεί τυχαία, εφόσον για την Αμερική η ημερομηνία 14/3, γράφεται 3-14, δηλαδή η τιμή της σταθεράς π = 3,14 ( με προσέγγιση στο εκατοστό )
Σε πολλές μαθηματικές σχολές του κόσμου ακριβώς στη 1:59 το μεσημέρι, τα μαθήματα σταματούν, διότι το 1, το 5 και το 9 είναι τα επόμενα τρία δεκαδικά ψηφία του 3,14, Επιπροσθέτως, εκτός της Ημέρας του π, υπάρχει και η Ημέρα προσεγγίσεως του π στις 22 Ιουλίου (22/7), καθώς το κλάσμα 22/7 αποτελεί προσέγγιση του π χρονολογούμενη από τον Αρχιμήδη.
H μαθηματική σταθερά π είναι ένας πραγματικός αριθμός που ορίζεται ως ο λόγος του μήκους της περιφέρειας ενός κύκλου προς τη διάμετρο του κύκλου. Το σύμβολο π, καθιερώθηκε από τον ελβετό μαθηματικό Λέοναρντ Όιλερ ( 18oς αι.), αν και μερικές φορές γράφεται pi.
Το π βρίσκεται σε πολλούς τύπους της Τριγωνομετρίας και της Γεωμετρίας, ειδικά όσον αφορά τους κύκλους, τις ελλείψεις και τις σφαίρες, καθώς και σε διάφορους τύπους από άλλους κλάδους των Επιστημών, όπως η Μηχανική και ο Ηλεκτρομαγνητισμός.
Η Μεγάλη Πυραμίδα του Χέοπα στη Γκύζα της Αιγύπτου κατασκευάστηκε 2500 χρόνια π.Χ. με περίμετρο 1760 πήχεις και ύψος περίπου 280 πήχεις, ενώ το κλάσμα 1760/280 είναι περίπου 6,28 δηλαδή 2π. Με βάση αυτό, οι αιγυπτιολόγοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι οικοδόμοι της Πυραμίδας είχαν γνώση του π και σκόπιμα σχεδίασαν την πυραμίδα για να ενσωματώσουν αναλογίες του κύκλου.
Το π είναι ένας άρρητος αριθμός, κάτι που σημαίνει οτι δεν μπορεί να εκφραστεί ακριβώς ως λόγος δύο ακεραίων αριθμών. Επιπλέον, είναι ένας υπερβατικός αριθμός (1882) δηλαδή δεν αποτελεί ρίζα ενός μη μηδενικού πολυωνύμου με ρητούς συντελεστές. Συνέπεια όλων αυτών είναι το αρχαίο πρόβλημα του τετραγωνισμού του κύκλου με κανόνα και διαβήτη να μην μπορεί να λυθεί.
Ο Αρχιμήδης, καθώς και άλλοι μαθηματικοί, χρησιμοποίησαν γεωμετρικές τεχνικές βασιζόμενες σε πολύγωνα, για να υπολογίσουν την αξία του π. Πλέον, νέοι αλγόριθμοι βασιζόμενοι σε άπειρες σειρές υπολογίζουν τον αριθμό π με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Την ημέρα αυτή συνηθίζεται να καταναλώνουμε στρογγυλές πίττες , από το αγγλικό pie .
Ξέρουμε πως το π είναι ένας άρρητος αριθμός ( 3,14159265..). Τα δεκαδικά του ψηφία δεν τελειώνουν ποτέ και ποτέ δεν βρέθηκε μία μόνιμη και επαλαμβανόμενη παράσταση. Τα ψηφία φαίνονται με τυχαία σειρά, αν και δεν έχει βρεθεί ακόμη, κάποια απόδειξη γι αυτόν τον ισχυρισμό.
Υπάρχει όμως, ένας μνημονικός κανόνας για να θυμόμαστε τα πρώτα 23 ψηφία του, σύμφωνα με τον οποίο κάθε ψηφίο αντιστοιχεί με το πλήθος των γραμμάτων της κάθε λέξης του παρακάτω κειμένου:
3 , 1 4 1 5 9
Αεί ο Θεός ο Μέγας γεωμετρεί , ( γνωστή φράση από τον Πλάτωνα ...
2 6 5 3 5 8
το κύκλου μήκος ίνα ορίση διαμέτρω
9 7 9
παρήγαγεν αριθμόν απέραντον,
3 2 3
και ον, φευ,
8 4 6 2 6
ουδέποτε όλον θνητοί θα ευρώσι
( γνωστή φράση από τον Πλάτωνα ... συμπληρωμένη στους νεώτερους χρόνους από τον καθηγητή Μαθηματικών Ν. Χατζηδάκη 1872-1942 )
Να τονίσουμε, ότι η ημέρα αυτή συμπίπτει και με τα γενέθλια του Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο οποίος γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου του 1879 στην Γερμανία. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν βραβεύτηκε με το Νόμπελ Φυσικής το 1921 για το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο. Είναι ο θεμελειωτής της θεωρίας της Σχετικότητας και από πολλόυς θεωρείται ο σημαντικότερος επιστήμονας του 20ου αιώνα. Το επώνυμό του συχνά χρησιμοποιείται ως χαρακτηρισμός για να δηλώσει πως κάποιος έχει υψηλή ευφυϊα .
Όσα διαβάσατε είναι πληροφορίες των μαθητών του Γ1 και Γ2 μετά από αναζήτηση στο διαδίκτυο για την ξεχωριστή αυτή μαθηματική σταθερά, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του αριθμού π.
